De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wil de maximale dagelijkse aanbeveling voor suikerconsumptie halveren. Niet alleen voedingswetenschappers, artsen en gezondheidswerkers voelen hier iets voor, maar ook politici die al te goed beseffen dat de overheid de kosten van de gezondheidszorg niet langer kan dragen. Men bindt de strijd aan tegen overgewicht dat voor een groot deel veroorzaakt wordt door een te hoge consumptie van slechte vetten en geïsoleerde suikers. Obesitas is niet langer een probleem van de geïndustrialiseerde landen, maar doet zijn intrede in de ontwikkelingslanden. Alle voedingsproducten en dranken waar geïsoleerde suikers aan zijn toegevoegd, zal men vermijden. Het grootste deel van deze suikers zet zich om in vet en verhoogt het lichaamsgewicht. Naast de WHO adviseert de gezondheidsdienst van de Verenigde Naties om maximaal 10% van de dagelijkse voeding te laten bestaan uit toegevoegde suikers.
Het is verheugend vast te stellen dat de Verenigde Naties het onderscheidt maakt tussen natuurlijke suikers uit fruit en andere natuurlijke voedingsmiddelen en deze niet wenst te terug te dringen. De WHO wil de toegevoegde suikers reduceren tot 5%. Alle instanties die betrokken zijn bij gezonde voeding moeten echter een duidelijk verschil maken tussen natuurlijke suikers en geïsoleerde of toegevoegde suikers. Net als in de vorige eeuw gaan voedingsdeskundigen er vanuit dat de koolhydraten ongeveer 60% van de totale hoeveelheid energie uitmaken, m.a.w. het grootste deel van de voeding bestaat uit natuurlijke suikers waar zetmeel een belangrijk deel van uit maakt. We moeten alle aanbevelingen in verband met het reduceren van suiker enkel in verband brengen met voedingsproducten, genotsmiddelen en frisdranken.
Andere acties
‘Action on Sugar’ een Brits-Amerikaanse actiegroep van artsen en academici spreekt duidelijk van ‘toegevoegde suikers’ aan voedingsproducten en is van mening dat 100 à 125 gr toegevoegde suikers aan voedingsproducten, frisdrank en genotsmiddelen absoluut te hoog is. Deze actiegroep is realistisch ingesteld en pleit voor het terugdringen van toegevoegde suikers met 33% (1/3) als eerste stap in de goede richting. In de toekomst moet dat verder naar beneden, naar 5% zoals het WHO aanbeveelt. Prof. Dr. Patrick Mullie, voedingsdeskundige aan de Vrije Universiteit Brussel zegt:
‘We gebruiken te veel toegevoegde suikers. Ons dagelijks verbruik van suiker schommelt tussen 100 à 125 g per dag (35 à 45 kg per jaar, per persoon). 100 g suiker is goed voor 400 Kcal, maar het zijn lege calorieën omdat ze geen vitaminen en mineralen bevatten. Als je dagelijks 2.000 Kcal binnenkrijgt en 400 Kcal daarvan zijn leeg, dan besef je dat dit heel veel is. Het suikerverbruik is in 50 jaar verdrievoudigd. Kinderen drinken soms een halve tot een hele liter cola op een dag. Hetzelfde met ontbijtgranen. In cornflakes zit 30 à 35 g suiker. Doe die suiker daar vandaag uit en de kinderen eten geen cornflakes meer. Heel tekenend in die zin zijn bijvoorbeeld de lightproducten. Die bevatten veel minder vet, maar omdat ze daardoor naar niets smaakten, ging men suiker toevoegen. Heel wat consumenten voegen alleen voor de smaak nog eens extra suiker aan hun voeding toe. Zo komen we nooit tot een oplossing. ’
Suiker is meer dan een smaakstof. Natuurlijke suikers zijn erg gezond en dienen als voedsel voor de hersenen, de zenuwen, de spieren en de rode bloedcellen. Zonder suikers is geen leven mogelijk. Bij een tekort aan suikers maakt het lichaam deze zelf aan uit vet en eventueel uit eiwit. Het gaat dan om een noodsituatie en deze omzetting kost extra energie en laat veel afvalstoffen achter. Daarom is het van groot belang dat we suikers uit voedingsmiddelen tot ons nemen. Door een onderscheid te maken tussen natuurlijke en toegevoegde suikers, tussen zoete voedingsmiddelen en gezoete voedingsproducten wordt alles duidelijk. Het massaal gebruik van suiker werkt obesitas in de hand en verhoogt het risico op diabetes type 2, ook al blijven de suikerfabrikanten beweren dat hiervoor geen aantoonbaar bewijs is. Prof. Dr. Christophe Matthys, voedingsdeskundige aan de Katholieke Universiteit van Leuven maakt de volgende opmerkingen.
‘Als je een hamburger eet, heb je kort daarna opnieuw een hongergevoel. Als je bewust met je gezondheid omgaat, weet je dat je dan niet meteen opnieuw moet eten. Maar niet iedereen doet dat en zo werk je obesitas in de hand. Daarnaast kan bij grootverbruik van snelle suikers op termijn diabetes type 2 opduiken. We gaan er niet geraken door enkel het suikergehalte in onze voeding terug te dringen. Mensen zullen zelf bewust gezonder moeten eten en meer bewegen.’
Prof. Dr. Matthys geeft aan dat heel wat voedingsproducten zoals bijvoorbeeld een hamburger geen verzadigingsgevoel geeft, vandaar dat hamburgers steeds groter en groter worden. Om het hongergevoel te onderdrukken, grijpen velen snel naar zoete frisdrank, dessert of een zoete versnapering. Mensen die zich uitsluitend met voedingsproducten voeden, missen de vitale krachten uit verse voedingsmiddelen en blijven met een onbevredigend gevoel achter. Dat wordt meestal met genotsmiddelen onderdrukt.
Nadelen van industriesuiker
Hoewel de voedingindustrie en de suikerfabrikanten beweren dat geïsoleerde suikers geen nadelen hebben voor de gezondheid zijn er wereldwijd onderzoeken uitgevoerd die het omgekeerde aantonen. Het blijft uiteraard moeilijk om de oorzaak van een ziekte alleen toe te schrijven aan het gebruik van industriesuiker, meestal zijn er meerdere oorzaken die samen doorslaggevend zijn. We spreken liever van een verhoogd risico dan van een oorzaak. Iemand die veel toegevoegde suikers gebruikt en daarbij nog slechte vetten, weinig beweegt en veel stress heeft, zal meer kans lopen om ernstig ziek te worden. We vermelden een aantal klachten waarvan wetenschappers zeker zijn dat er een negatieve correlatie is met suiker.
Suikerziekte type 2
Er is een duidelijke toename sinds het massaal gebruik van industriesuiker. Dat stelt men eveneens vast in ontwikkelingslanden waar de suikerconsumptie sterk stijgt. Deze geïsoleerde suikers worden door het ontbreken van ballaststoffen snel in het bloed opgenomen en doet de bloedsuikerspiegel meteen stijgen. De pancreas is verplicht om insuline te produceren om de bloedsuikerspiegel te normaliseren. Omdat er meerdere keren per dag dergelijke opstoten plaatsvinden, geraakt de pancreas overbelast wat het risico op suikerziekte vergroot. Diabetes is een ziekte in opmars. Volgens de Internationale Diabetes Federatie (IDF) sterft er wereldwijd om de 7 seconden iemand aan suikerziekte. Er is geen ziekte die zo nauw verbonden is met het misbruik van suikers. Diabetes, kanker en Alzheimer worden de as van het kwaad genoemd.
Stressgevoeligheid
Omdat industriesuiker het zenuwstelsel en de hersenen onvoldoende voedt door de afwezigheid van vitaminen en mineralen, wordt men stressgevoelig. Het is aan te nemen dat het stressmechanisme dat zich in de hersenen bevindt ontregeld geraakt waardoor de vatbaarheid voor stress, emotionele aandoeningen en psychische spanningen toeneemt. Industriesuiker bevat geen vitaminen van het B-complex en geen magnesium waardoor zowel de zenuwen als de spieren verzwakt geraken. Spierspanningen worden meestal door stress veroorzaakt.
Obesitas
Omdat industriesuiker voor lege calorieën zorgt die in vet worden omgezet, is het logisch dat bij veelvuldig gebruik van voedingsproducten met toegevoegde suikers het lichaamsgewicht toeneemt. Er zijn onderzoekers die er vanuit gaan dat toegevoegde suikers de grootste oorzaak van obesitas zijn door de omzetting van suiker in vet. Dierlijke vetten en toegevoegde suikers zijn de belangrijkste dikmakers. Fastfood is daar een bevestiging van. Overgewicht is niet langer een fenomeen in het rijke westen, in de ontwikkelingslanden begint het stilaan een probleem te worden.
Darmgassen en darmproblemen
Omdat de hoeveelheid toegevoegde suikers zeer hoog ligt, is het verteringsstelsel niet altijd in staat om al deze suikers te verteren. Onverteerde suikers gisten in de dikke darm zodat er zich gassen vormen en de darmen uitzetten. Vandaar een opgezette buik waar zeer veel mensen mee te kampen hebben. Dit fenomeen kennen we bij bierdrinkers met hun bekende ‘bierbuik’. Deze gasvorming belet de goede werking van de darm en zorgt voor talrijke darmproblemen zoals chronische diarree, darmverstopping, darmontsteking, verstoring van de darmflora en eventueel darmkanker.
Tandcariës
De oorzaak van tandcariës ligt in de vorming van een kleverig aanslag op de tanden. Tandplak is opgebouwd uit glucose-eenheden en wordt gevormd door bepaalde mondbacteriën. Streptococcus voedt zich met koolhydraat. Het gebruik van gekookt voedsel veroorzaakt de bacteriële verstoring in de mond en zet suikers om in agressief zuur. Tandartsen waarschuwen al lang voor de vernietigende werking van alles waar suiker aan is toegevoegd. Het eten van vers fruit versterkt de tanden en zorgt voor het bacterieel evenwicht.
Kaasmolaren
Men stelt verontrustend vast dat 5 à 10% van de kinderen kampt met kaasmolaren, d.w.z. dat de tanden een geel tot bruinachtige kleur krijgen, zacht worden en beginnen te schilferen en af te brokkelen. Tien jaar geleden kwam dat nog sporadisch voor bij 1% van de kinderen. Een verklaring voor dit verschijnsel en vooral voor de sterke toename heeft men nog niet. Wetenschappers maken zich ernstige zorgen en denken aan drie mogelijke oorzaken: invloeden vanuit het vervuild milieu, minderwaardige voeding met toegevoegde suikers, snoep en frisdrank of het gebruik van bepaalde medicijnen. Gebrek aan tandhygiëne wordt uitgesloten. Het probleem doet zich voor na het wisselen van de tanden.
Cholesterol
Toegevoegde suikers worden gezien als oorzaak van veel gezondheidsproblemen. Dat lijkt overdreven, maar toch stelt men vast dat het massaal gebruik van toegevoegde suikers een indirecte invloed heeft op het ontstaan van veel ziekten. Men mag niet uit het oog verliezen dat koolhydraat de belangrijkste en de grootste leverancier van energie is en bij ieder fysiologisch proces betrokken is. Een onderzoek in opdracht van de Amerikaanse regering heeft een verband aangetoond tussen het gebruik van toegevoegde suikers en een te hoog cholesterol. Bij jongeren tussen 12 en 18 jaar werd vastgesteld dat ze dagelijks gemiddeld 119 g suiker gebruikten, hoe hoger de suikerconsumptie des te ongunstiger de cholesterolwaarde. Een te hoog cholesterol verhoogt het risico op hart- en vaatziekten.
Leververvetting (steatose)
Een teveel aan suiker wordt in de lever opgeslagen en wordt daar omgezet in vet. De levercellen geraken ontstoken waardoor deze onvoldoende vet kunnen opnemen. Leververvetting wordt in verband gebracht met alcoholmisbruik, verstoring van de insuline waardoor een constant hongergevoel aanwezig is, wat aanleiding geeft tot overgewicht. Een teveel aan toegevoegde suikers leidt tot stofwisselingsziekten en versnelde veroudering.
Andere klachten
Er wordt verder verband gelegd tussen het massaal gebruik van toegevoegde suikers in voedingsproducten en frisdrank en een verhoogd risico op kanker. De toename van kanker stijgt met de dag en loopt haast parallel met de stijging van de suikerconsumptie. Alzheimer en andere vormen van dementie, ADHD, autisme, agressief gedrag, depressie, hart- en vaatziekten, chronische ziekten, artritis, artrose, botontkalking, osteoporose enz. worden allemaal gerelateerd aan een te hoge suikerconsumptie. Het gebrek aan natuurlijke suikers is doorslaggevend.