Doordat een deel van de bevolking zich openstelt voor een betere gezondheid en de vele kookprogramma’s op TV is de vraag naar verse en gedroogde kruiden sterk gestegen. De afstand tussen keukenkruiden en medicinale kruiden is erg klein. Wie eens van het heerlijk aroma van een kruid heeft genoten, beseft dat kruiden veel te bieden hebben. Deze nieuwe belangstelling biedt kansen voor de ontwikkelings-landen, mits de kwaliteitsnormen gerespecteerd blijven. De beste kruiden groeien nog steeds in het wild, in de vrije natuur, ver weg van de vervuilde steden en industrie. In de ontwikkelingslanden groeien bekende kruiden omdat ze vaak afkomstig zijn uit tropische en subtropische landen. Ze groeien in de meest ideale omstandigheden, op een gezonde bodem met de juiste relatieve vochtigheid en vooral veel zon (licht). Naast de bekende kruiden zijn er de typische inlandse kruiden met hun vreemde namen die het aanbod aan kruiden vergroten. Vaak hebben ze dezelfde eigenschappen als de gebruikelijke kruiden, maar soms gaat het om bijzondere krachtige medicinale kruiden. Uiteraard is kwaliteitscontrole noodzakelijk, want in sommige ontwikkelingslanden neemt men het niet zo nauw met de ecologische principes of kwaliteitsnormen. Zo worden er tropische wouden gekapt om plaats te maken voor plantages van palmolie of soja. Palmolie is erg omstreden vanwege het hoog gehalte aan verzadigde vetzuren (circa. 40%).

 

Keukenkruiden

Keukenkruiden zijn aromatische kruiden die enerzijds gebruikt worden om de smaak van een gerecht bij te sturen of te versterken, anderzijds om de vertering te verbeteren. Keukenkruiden zijn medicinale kruiden die omwille van hun smaakversterkende eigenschappen in de keuken worden gebruikt. Door kruiden in gerechten te verwerken is er minder behoefte aan zout dat nog altijd als smaakstof wordt gebruikt. De laatste jaren is de belangstelling voor verse keukenkruiden enorm toegenomen. In de keuken van veel gezinnen staan op het venstertablet potjes met allerlei verse kruiden of staan er kruidenbakken op het terras of is er ergens in de directe omgeving een kruidentuintje aangelegd. Verse kruiden worden niet alleen in salades, maar ook in gerechten verwerkt. Een groot deel van de bevolking is vertrouwd met ui, knoflook, basilicum, kervel, dragon, lavas, tijm, rozemarijn, kurkuma, gember, kaneel, bieslook, anijs, venkel, citroenmelisse, jeneverbes, oregano, saffraan of zuring. Ieder kruid roept een eigen aroma op en doet ons wegdromen van een fascinerend landschap waar de kruiden thuishoren.

 

Kruidenmiddelen

Geneeskrachtige kruiden worden gebruikt in de vorm van een infuus of kruidenthee. De geneeskrachtige inhoudsstoffen worden op het water overgedragen zodat ze via het bloed naar de cellen worden gevoerd om daar hun genezende werking mogelijk te maken. De kruidenthee is goed ingeburgerd en terug van weggeweest. De meeste geneeskrachtige kruiden worden verwerkt in kruidenmiddelen voor de gezondheid, natuurlijke cosmetica of verzorgingsmiddelen. De belangstelling voor kruidenmiddelen groeit van jaar tot jaar. Ze worden vaak verkocht onder de benaming ‘voedingssupplement’ hoewel de meeste voedingssupplementen geen kruidenmiddelen zijn. Voedingssupplement is een niet correcte term omdat deze middelen geen nutriënten en calorieën leveren of in te verwaarlozen hoeveelheden. De term komt nog uit de tijd dat men dacht dat vitaminen en mineralen in tabletvorm supplementair aan de voeding moesten worden toegevoegd om tekorten aan te vullen. Nu denkt men daar heel anders over en spreekt men liever van voedingsvitaminen uit verse voedingsmiddelen. Een tablet kan nooit een vitamine uit een voedingsmiddel vervangen. Het is niet de hoeveelheid die telt, maar de opneembaarheid en zijn biologische en metabolische werking op celniveau. Mineralen worden in actieve en inactieve mineralen ingedeeld. Landbouwkalk of ijzervijlsel zijn inactieve mineralen die door de cellen niet worden opgenomen. Als de landbouwkalk via de appelboom uiteindelijk in de appel beland, maakt deze anorganische stof deel uit van een levend organisme en wordt het een actief mineraal. Mens en dier kunnen alleen actieve mineralen opnemen.

 

Verwarring

Het begrip voedingssupplement zorgt voor verwarring omdat het een term is waar heel veel onder valt. Omdat er weinig informatie op het etiket wordt geplaatst en meestal geen bijsluiter aanwezig is, weet men als consument nauwelijks iets over de samenstelling. In voedingssupplementen worden, in tegenstelling tot kruidenmiddelen, geïsoleerde stoffen gebruikt alsook additieven om een structuur, de oplosbaarheid en de opneembaarheid mogelijk te maken. Er zijn goede voedingssupplementen, maar het is moeilijk het onderscheid in kwaliteit te maken. Juridisch gezien biedt de wet die de verkoop van voedingssupplementen regelt, veel voordelen omdat daardoor de mogelijkheid wordt geboden om naast de farmaceutische industrie een groot aantal alternatieve middelen vrij te koop aan te bieden en daar vallen kruiden en kruidenmiddelen eveneens onder. Toch is het belangrijk dat er een herkenbaar onderscheid wordt gemaakt tussen kruidenmiddelen en voedingssupplementen. Een kruid is een geneeskrachtige plant die van nature een specifieke samenstelling heeft van geneeskrachtige inhoudsstoffen en die in zijn geheel wordt gebruikt. Bij kruidenmiddelen worden een of meerdere kruiden aangevuld met natuurlijke hulpstoffen om deze middelen in een bruikbare vorm te gieten. Een kruidenmiddel biedt het grote voordeel dat het 100% natuurlijk is. Helaas worden aan heel wat middelen enkele druppeltjes etherische olie toegevoegd om ze als kruidenmiddelen te claimen en dat is niet correct. Kruiden en kruidenmiddelen onderscheiden zich duidelijk van voedingssupplementen, maar dat is vaak te weinig zichtbaar. Het is belangrijk dat er regels komen om de consument te beschermen.