In een natuurgeneeskundige praktijk wordt altijd gevraagd naar het bewegingspatroon van de patiënt. Beweging is belangrijk omdat daardoor via het spierstelsel, de ademhaling en de bloeddoorstroming het hele organisme wordt geactiveerd. Bloed voert warmte, zuurstof en voedsel aan en voert gifstoffen af. De werking van de dikke darm is afhankelijk van de lichamelijke beweging. Wie beweegt, denkt minder, ontspant zijn geest en is beter bestand tegen stress. Nordic Walking, hierna N.W, is wandelen met aangepaste stokken en een vorm van bewegingstherapie waarbij 400 spieren worden gebruikt.

Wie op zoek is naar gezondheid moet beseffen dat zijn eigen bijdrage een doorslaggevende rol speelt. Dat wordt te vaak vergeten omdat de patiënt te veel van zijn arts of therapeut verwacht of van het aanbevolen middel. Hippocrates leert ons dat de geneeskracht in ieder levend wezen aanwezig is en dat het de bedoeling is van iedere therapie de zelfgenezende kracht te stimuleren. Het belang van beweging is in de strijd tegen zwaarlijvigheid overgenomen door de reguliere gezondheidszorg. Het gebrek aan beweging remt onvermijdelijk de vitaliteit af. Op elke hoek van de straat vindt men tegenwoordig een fitnesscentrum waar op allerlei toestellen de spieren worden geoefend, maar ook vaak gepijnigd. Allerlei vormen van beweging- en danstechnieken moeten de overtollige kilo’s doen verdwijnen en een slanke lijn garanderen. Fietsen heeft nog nooit zoveel belangstelling gekend. Lopen, joggen en snel wandelen zijn maar enkele voorbeelden waaruit men een keuze kan maken. Er is ongetwijfeld een overaanbod aan bewegingsmogelijkheden. Of al deze vormen van beweging op de juiste manier worden beoefend en een bijdrage leveren aan de gezondheid kan betwijfeld worden. Bewegen is een modetrend geworden en is flink gecommercialiseerd.

N.W mag op het eerste gezicht het zoveelste modeverschijnsel lijken in de wereld van beweging en fitness, toch werd hier een uitzonderlijke bewegingstechniek ontwikkeld. De wandelaar gebruikt twee stokken die op skistokken lijken. Hij duwt zich met deze stokken ritmisch voort volgens een vast coördinatiesysteem. Het wandelen kost hierdoor minder moeite terwijl de snelheid van het wandelen en de afgelegde afstand worden verhoogd. Met minder lichamelijke inspanning wandelt men sneller en langer. N.W wordt zowel op vlak terrein als in de bergen toegepast.

N.W is toevallig ontstaan in Finland als trainingsmethode voor langlaufen tijdens de zomer. Om in de winter goed getraind te zijn, ging men in de zomer oefenen zonder sneeuw. Ook bergwandelaars gebruikten wandelstokken als hulpmiddel tijdens hun moeilijke wandeltochten. Vanuit deze achtergrond is in het begin van de negentiger jaren van de vorige eeuw N.W ontstaan. Het grootste succes werd geboekt in Zuid-Tirol, het paradijs voor bergwandelaars. Daar maakt zeker 80 procent van de wandelaars gebruik van N.W. In 1992 en 1993 verschenen de eerste studies over het uithoudingsver-mogen. In 1997 stelt een Fins bedrijf de uit carbon vervaardigde uiterst lichte stokken voor. Duitsland telt dan 2.000 wandelaars. In 2002 groeit dit aantal uit tot 50.000, een jaar later telt men er 750.000 en op dit ogenblik zijn het er meer dan 5 miljoen. In Finland, het geboorteland van de N.W, zou 1/3 van de bevolking regelmatig met stokken wandelen.

Dit grote succes is zeker niet te wijten aan de publiciteit, want in de grond heeft men niet meer nodig dan een paar verstelbare stokken. Onderzoek heeft uitgewezen dat door op deze manier te wandelen ongeveer 400 spieren worden gebruikt, niet alleen de beenspieren, maar vooral de spieren van het bovenlichaam. Bij N.W ontlast men heup-, knie- en voetgewrichten en wordt er minder druk op de wervelkolom uitgeoefend. Omdat zoveel spieren bij het wandelen zijn betrokken, ontstaat er een sterk verbeterde bloeddoorstroming alsook een normalisering van de bloeddruk, activering van de lymfevaten en de bloedbanen. De zuurstofopname wordt er door verhoogd, de spieren nemen meer zuurstof op en het bloed geraakt sneller verzadigd. Ook de longcapaciteit wordt er door vergroot. Uiteraard heeft een dergelijke ingrijpende beweging een gunstige invloed op de stofwisseling. Er ontstaat een grotere verbranding van calorieën, de cholesterolspiegel en bloedvetten worden er door verlaagd. Er ontstaat een verhoging van de musculaire enzymen en een regulatie van de hormonen. Bewegen in de natuur werkt ontspannend, fysieke inspanning belet het denken met een gunstige afbouw van adrenaline en noradrenaline tot gevolg.

Deze veelzijdige en positieve invloeden op lichaam en geest hebben ongetwijfeld een therapeutische werking. Na een algemeen gevoel van welbehagen en globale ondersteuning van de gezondheid zijn er talrijke indicaties waar N.W als bewegingstherapie kan aanbevolen worden. We bespreken de belangrijkste.

  • Spierspanningen: vooral spierspanningen in nek- en schoudergebied, schedelrand en schedel. Deze spierspanningen veroorzaken gemakkelijk spanningshoofdpijn.
  • Aanhechtingspunten van de spieren: dit zijn bij overbelasting of bij stress gebieden die vaak pijnlijk zijn. N.W kan dit voorkomen of verbeteren.
  • Lichaamshouding: door N.W toe te passen krijgt men een betere lichaamshouding en beweegt men stabieler. Voor patiënten met een onzekere stap is N.W aan te bevelen.
  • Artrose: slecht functionerende gewrichten door onvoldoende doorbloeding en verstoring in de kalkstofwisseling worden door N.W soepeler.
  • Revalidatie: na een heupoperatie of andere ingreep kan revalidatie goed gecombineerd worden met N.W.
  • Hart- en vaatziekten: cardiologen hechten veel belang aan beheerste beweging en daarvoor is N.W uiterst geschikt. Er worden geen zware inspanningen geleverd, integendeel, de stokken verlichten de inspanningen.
  • Ademhalingsproblemen: of het nu om astma, bronchitis of longaandoeningen gaat, wandelen in open lucht is altijd aan te bevelen.
  • Stofwisselingsziekte: N.W is een positieve impuls bij suikerziekte, maar kent ook een gunstige invloed bij andere stofwisselingsproblemen zoals onregelmatige bloedsuikerspiegel, problemen met de vetstofwisseling, kalkstofwisseling enz.
  • Verzuring: het lichaam is bij de meeste mensen licht tot zwaar verzuurd. Beweging helpt het lichaam ontzuren.
  •  Fibromyalgie: de spieren zijn bij deze patiënt aangetast waardoor de minste inspanning pijn veroorzaakt. Gewoon wandelen vraagt te veel inspanning, vandaar dat N.W beter geschikt is. Men wandelt volgens eigen ritme en bouwt de spierbewegingen weer langzaam op.
  • Osteoporose: gebrek aan beweging heeft een ongunstige invloed op de kalkhuishouding en de vorming van de botten. Wie aan osteoporose lijdt moet voorzichtig zijn bij het beoefenen van sport omdat de geringste val voor breuken kan zorgen. Bij N.W steunt men op beide stokken en is wandelen veel veiliger.
  • Vitaal ouder worden: N.W is geschikt voor mensen met een flinke leeftijd. Wandelen met stokken biedt grote zekerheid en een goede ondersteuning.

De efficiëntie van N.W is wetenschappelijk onderzocht. Een studie uitgevoerd door het Cooper Instituut in de VS heeft aangetoond dat zowel het energie- als het zuurstofverbruik 20% hoger ligt dan bij de gewone wandelmethode met hetzelfde tempo en dezelfde afstand. Met minder moeite verbrandt men meer calorieën en is er een hoger verbruik van zuurstof waardoor via de ademhaling meer zuurstof wordt uitgeademd.

Aan de Technische Universiteit München werd aangetoond dat N.W naast de hier al beschreven voordelen leidt tot ontlasting van de gewrichten en de wervelkolom. Dr. Ernst Jacob heeft zich gespecialiseerd in sportgeneeskunde en beweert dat N.W zeer geschikt is voor oudere mensen, bij revalidatie, fibromyalgie en osteoporose. N.W is ongetwijfeld een uitstekende bewegingstherapie met een ruim werkingsspectrum.

Het gaat hier om een vrij eenvoudige techniek. Toch wordt aangeraden dat N.W onder de leiding van een monitor of trainer wordt aangeleerd. Het is vooral de juiste coördinatie die doorslaggevend is en daar hebben veel mensen het bij aanvang niet gemakkelijk mee. De rechtervoet wordt afgestemd op de linker stok en omgekeerd. De beoefenaar bouwt hiermee een vast wandelritme op en spaart op deze manier veel energie uit.

Blog: In samenwerking met www.europeseacademie.be, www.natuurgeneeskundigen.been natuur-en-gezondheid.skynetblogs.be