Meer dan 35% van de vrouwen is te zwaar bij de start van een zwangerschap. Een op de tien is obees en heeft een BMI die hoger ligt dan 30. Zij riskeren daardoor meer complicaties, zoals hoge bloeddruk, miskraam en zwangerschapsdiabetes en na de bevalling komt de borstvoeding moeilijker op gang. Bovendien loopt de baby verhoogde risico’s. Er zijn aanwijzingen dat kinderen van te dikke moeders achteraf meer problemen hebben met concentratieproblemen. Ze worden tijdens hun periode in de baarmoeder als het ware anders geprogrammeerd. Tot die vaststelling kwam Tanja Vrijkotte, projectleider van een grootschalige studie die sinds 2003 de ontwikkeling van 8.000 Nederlandse kinderen volgt. Vrouwen met een te hoge BMI doen er goed aan om eerst af te slanken, hun lichaam te reinigen en gezond te leven voordat ze voor een zwangerschap kiezen. Men noemt dit preconceptiezorg, maar die kent nog te weinig aandacht. Veel toekomstige ouders beseffen niet dat het kind dat ze op de wereld zetten negen maanden lang verbonden is via de navelstreng met de bloedcirculatie van de moeder. Alles wat de zwangere vrouw eet of drinkt komt via de bloedcirculatie in de foetus terecht. Er is een duidelijke wisselwerking tussen moeder en kind.
Zwangerschap is geen ziekte
Vrouwen met overgewicht geraken moeilijker zwanger en hebben er alle voordeel bij om eerst af te slanken. Het lichaam zorgt er zelf voor dat, als de omstandigheden niet optimaal zijn, de kans op zwangerschap gering is. Afslanken tijdens de zwangerschap is niet zonder risico’s omdat bij het extra verbranden van het overtollige vet gifstoffen vrijkomen die via de bloedbanen in de embryo of foetus terecht komen. Voor wie gezond leeft is een zwangerschap een heel natuurlijke gebeurtenis, maar in de gezondheidszorg heeft men zwangerschap gemedicaliseerd. Zwangere vrouwen gaan tijdens hun zwangerschap te vaak naar de gynaecoloog en laten te veel echo’s nemen. Zorgverzekeraars pleiten er voor om de zwangerschap te demedicaliseren en meer aandacht te besteden aan het natuurlijk karakter van de zwangerschap. Zwangerschap is geen ziekte en al deze onderzoeken werken onzekerheid in de hand. Dat neemt niet weg dat als er twijfels of vermoedens zijn van infecties zoals groep B-streptokokken, hepatitis B, rode hond, SOA, urineweginfectie of waterpokken medische hulp moet worden ingeroepen.
Preconceptiezorg
Preconceptiezorg moet meer aandacht krijgen. Vrouwen met een kinderwens moeten beseffen dat zij zich daarop moeten voorbereiden, zowel fysiek als psychisch. Een goede informatie over conceptie en zwangerschap is nodig om te beseffen dat het nuttig is om zich hierop voor te bereiden. Overgewicht moet in ieder geval worden aangepakt. De BMI mag zeker de 25 niet overschrijden. Afslanken gebeurt altijd in twee fasen. Tijdens de eerste fase reduceert men het gewicht en wordt daarom reductiefase genoemd. Men valt maximaal 10 kg af. Daarna schakelt men over op de stabilisatiefase, d.w.z. dat men zijn voeding zodanig aanpast dat het lichaamsgewicht constant blijft en het gevreesde jojo-effect vermeden wordt. Indien men meer moet afvallen wordt een tweede reductiefase ingezet. Door geleidelijk aan af te slanken behoudt men gemakkelijker een stabiel lichaamsgewicht.
Afslanken betekent ontgiften of reinigen. Het lichaam slaat de gifstoffen uit veiligheid op in de vetlagen. Het is logisch dat het daarom niet wenselijk is om tijdens de zwangerschap af te slanken. Mensen die met overwicht hebben te kampen, houden vaak vocht vast. Iedere liter vocht die men vast houdt, stemt overeen met 1 kg lichaamsgewicht. Deze vochtretentie heeft als doel lichaamsgifstoffen (homotoxines) op te lossen om hoge concentraties te voorkomen. Vet verbrandt men, maar vocht moet men uitscheiden en dat is veel moeilijker. Mensen die moeilijk afslanken houden meestal te veel vocht vast. Een aangepast dieet op basis van kaliumrijke voedingsmiddelen kan helpen. Er zijn ook waterafdrijvende kruiden zoals brandnetel, heermoes, berkenblad, lindebloesem enz. Om extra te reinigen kan men een sapkuur van vijf dagen of een reinigend dieet volgen door extra veel fruit te eten en zich tijdelijk te onthouden van vlees, vis en kaas.
Gezonde levenswijze
Overschakelen op gezonde voeding is de beste voorbereiding op een zwangerschap. Het lichaam wordt daardoor gereinigd, de kwaliteit van het bloed wordt opvallend verbeterd, men krijgt meer vitaminen en mineralen binnen en men bouwt meer energie op. Een belangrijke factor is zorgen voor een gezonde darm, met dagelijkse ontlasting. De dikke darm en de baarmoeder liggen dicht bij elkaar. Een vervuilde darm vervuilt via de bloedbanen heel het lichaam, maar in het bijzonder de baarmoeder. Dr. Waarland heeft ooit gezegd dat als vrouwen een gezonde dikke darm zouden hebben, gynaecologen overbodig zijn. Tijdens de zwangerschap wordt niet gerookt, drinkt men geen alcohol en geen koffie. Voldoende beweging, zonder te overdrijven, is wenselijk. Door dagelijks te bewegen verhoogt men de doorbloeding en dat betekent dat er meer zuurstof, voedsel en warmte door het lichaam worden gestuurd en gifstoffen worden afgevoerd. Men heeft in afwachting van de zwangerschap de gelegenheid heel gezond te leren leven.
Gezondheidsconsulent
Er is grote behoefte aan goede voorlichting in verband met zwangerschap, lichaamsgewicht, gezonde voeding en levenswijze. De Europese Academie voor natuurlijke gezondheidszorg biedt een tweejarige opleiding aan tot V.G.L.-Gezondheidsconsulent in haar scholen te Antwerpen, Gent, Leuven en Maastricht. V staat voor voeding, G voor gezondheid en L voor levenswijze terwijl er ruime aandacht wordt besteed aan afslanken (Gewichtsconsulent). Het is een praktijkgerichte deeltijdse opleiding, zonder werkonderbreking, waarin men leert concrete adviezen aan te reiken. Gezonde voeding staat centraal in deze opleiding. Het begeleiden van cliënten, ook zwangere vrouwen, behoort tot de beroepstaken. Het is een opleiding waar men erg veel aan heeft, voor zichzelf, voor het hele gezin en vooral als men professioneel cliënten wil begeleiden binnen de natuurlijke gezondheidzorg.