Het leven is beweging, dood is stilstand. De mens is een beweeglijk wezen, bewegen doet bij veel mensen pijn, maar dat hoeft niet. Door allerlei omstandigheden neemt de mobiliteit af, vooral door ziekte en door het verouderingsproces waardoor de gewrichten en spieren stram worden. Reuma is een verzamelnaam van alle ziekten die te maken hebben met beweging of anders uitgedrukt, ziekten die de beweging bemoeilijken en pijn veroorzaken. Beweging hangt nauw samen met de spieren, pezen, banden en bindweefsel, maar ook met gewrichten en botten. De hersenen en het zenuwstelsel zorgen voor de besturing van de beweging en dat gebeurt via het neuromusculair systeem. De zenuwimpulsen worden overgedragen op de spieren die via de gewrichten zorgen voor de nodige beweging. Gewrichten zijn perfecte scharnieren die zichzelf smeren en onderhouden en we hebben er ontzettend veel. Bij beweging is de doorbloeding en de ademhaling betrokken. Om te bewegen hebben we energie nodig en die halen we uit voeding. Bij een bewegingsziekte zijn, zoals aangetoond, talrijke processen betrokken en daarom is het niet eenvoudig om reumatische aandoeningen met een eenvoudig middel te behandelen. Er is een totale aanpak nodig. Om het eenvoudig te houden kunnen we reuma in vier groepen indelen:
– Ontstekingsreuma, zoals artritis.
– Reuma in de vorm van slijtage, zoals artrose.
– Reumatische aandoeningen van de weken delen zoals een tenniselleboog of een stijve nek.
– Stofwisselingsaandoeningen, zoals jicht of osteoporose.
Reumatische aandoeningen hebben veel oorzaken. Er is de aanleg of dispositie, d.w.z. dat bepaalde mensen en soms een hele familie daar vatbaar voor zijn. Een andere oorzaak is de immuniteit. Mensen met een zwakke weerstand zijn vatbaar voor ontstekingen. Vaak veroorzaakt een fysieke belasting door overdreven te sporten of bij zware lichamelijke inspanningen dergelijke problemen.
Een onjuiste voeding kan een belangrijke oorzaak zijn. Jarenlang onderzoek heeft aangetoond dat reumapatiënten veel brood, vlees en/of kaas eten. Twee van de drie voedingsmiddelen komen dagelijks in hun voedingspatroon voor, vaak ook alle drie. Dit zijn drie sterk verzurende voedingsmiddelen, want reumatische aandoeningen zijn verzurende klachten. Verzurende voeding heeft niets te maken met de zure smaak, maar wel met de verhouding tussen voedingsmiddelen met een zuur- en een basenoverschot. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan eiwit zoals vlees, kaas en in mindere mate graanvoeding hebben een zuuroverschot dat tijdens de stofwisseling ontstaat en in normale omstandigheden spontaan wordt afgevoerd. Indien de aangevoerde hoeveelheid groter is dan de capaciteit om het af te voeren, ontstaat er een opstapeling van zuren die de gewrichten en botten aantasten. Tot de basenrijke voedingsmiddelen behoren fruit, bessen, meloenen, groenten, aardappelen en haast alle voedingsmiddelen die weinig eiwit, veel water en veel mineralen bevatten. Ze zijn licht verteerbaar, hebben een lage calorische waarde en men kan er grote hoeveelheden van eten.
We zullen hiervan 80% gebruiken en slechts 20% voedingsmiddelen met een zuuroverschot. Reumapatiënten eten te veel zuurvormende voeding waardoor hun voedingspatroon te sterk geconcentreerd is en het lichaam verzuurt. Een verzuurd lichaam wil zichzelf ontzuren door op zoek te gaan naar basische stoffen zoals calcium of magnesium die uit het bot worden geroofd. Zo ontstaat artrose of osteoporose. Door fysieke belasting verergert de toestand. Bij reumatische aandoeningen spelen vervuilde darmen een grote rol. Verzuurde voeding bevat weinig ballaststoffen zoals ruwe vezels en blijft daardoor te lang in de darm opgestapeld. Dit geeft aanleiding tot allerlei ontstekingshaarden en verzwakking van de immuniteit want de meeste afweercellen bevinden zich juist in de dikke darm.
Wie aan reumatische klachten lijdt, doet er goed aan om meer waterrijke voedingsmiddelen te gebruiken en verzurende voeding zoveel mogelijk uit te schakelen. Reumatische aandoeningen komen weinig voor bij vegetariërs. Wie in een acute fase verkeert, doet er goed aan om zich gedurende een bepaalde periode geheel te onthouden van vlees, vis en kaas. Er treedt dan meestal snel een verbetering op. Jicht is een stofwisselingsziekte met een verstoorde purinehuishouding. Purine zit in een aantal voedingsmiddelen zoals alles wat uit de zee komt, vlees, peulvruchten en vooral soja. Jicht wordt goed behandeld met een purinevrij dieet. Artritis is de meest pijnlijke reumatische aandoening omdat vaak meerdere gewrichtjes ontstoken zijn en aanleiding geven tot vergroeiing. Iedere beweging doet dan pijn.
Osteoporose komt steeds meer voor tijdens de menopauze en kan het beste bestreden worden door kalkrovers zoveel mogelijk uit te schakelen. Dat kan door te letten op een goed zuur-base evenwicht in de voeding. Aardappelen, komkommers, pompoen, watermeloen, fruit en groenten hebben een sterk ontzurende werking en horen thuis in ieder voedingspatroon in de strijd tegen reumatische aandoeningen. Het gebruik van amandelen is erg aan te bevelen om het aangetaste bot weer te herstellen. De amandel is een zuurvormend voedingsmiddel, maar binnen een evenwichtige voeding is dit geen bezwaar. De amandelen worden gedurende de nacht in bronwater (flessenwater) geweekt, zwellen lichtjes, smaken vers en verfrissend en leveren de bouwstenen van het bot. Men gebruikt 15 tot maximum 30 gram per dag. Fibromyalgie wordt ook spierreuma genoemd en komt vaak voor in combinatie met CVS (Chronisch vermoeidheidssyndroom). De oorzaak moet vooral gezocht worden in een langdurige overbelasting van het spierweefsel door fysieke inspanning, door aanhoudende stress of emotionele aandoeningen. De pijn manifesteert zich bij haast iedere beweging en verspreidt zich over heel het lichaam. Stress zet zich vooral vast op nek en schoudergordel en uit zich in lage rugklachten, bekkengebied en ledematen. Bij alle reumatische aandoeningen verergert pijn bij stress of negatieve emoties. Te vaak vergeet men dat stress een uitlokkende factor is en het genezingsproces afremt. Bewegen hoeft geen pijn te doen op voorwaarde dat men rekening houdt met voeding, levenswijze en ingesteldheid. Genezing is enkel mogelijk door over heel de lijn, zowel op fysiek als psychisch en emotioneel vlak alle obstakels op te ruimen. Ontzuren is daarbij de grote boodschap.