Het koolblad doet wonderen is binnen de volksgeneeskunde een bekende uitdrukking. Wie een hardnekkige zweer heeft die niet wil rijpen en er ‘s avonds een stukje geplet koolblad in de vorm van een pleister oplegt, mag er zeker van zijn dat deze ‘s ochtends mooi is opengegaan en bijna helemaal is verdwenen. Weinig medicijnen hebben zo’n krachtige werking als het eenvoudig koolblad (Brassica oleracea L.). Het is een Europees cultuurgewas dat nog veel van zijn natuurlijkheid heeft behouden en eeuwenlang een belangrijk ingrediënt is geweest voor de wintervoeding. In principe kunnen we alle koolsoorten voor dit doel gebruiken met uitzondering van de rode kool. De bladeren blijven zacht doordat ze compact bij elkaar blijven. Verwijder de buitenste bladeren die meestal beschadigd zijn en gebruik een van de eerste ongeschonden buitenbladeren. Het koolblad heeft een pijnstillende, reinigende en ontstekingsremmende werking. In het oude Griekenland, de bakermat van de natuurgeneeskunde, werd met veel lof over het koolblad geschreven. Er zijn gedurende de geschiedenis veel voorbeelden bekend van de wonderlijke werking van het koolblad.
Modern onderzoek heeft deze wonderlijke werking enigszins kunnen verklaren door de rijkdom aan werkzame inhoudsstoffen aan te tonen. We vermelden er enkele van: glucosinolaten, ook mosterdglycoside genoemd, cabagine, S-methyl-L-methionine, indolen, allantoïne, vitaminen en mineralen o.a. koper, zink, mangaan en chroom. Misschien zeggen deze stoffen op zich niet zoveel, maar ze tonen aan dat het koolblad een belangrijke plant is. Het koolblad kan als pleister gebruikt worden, als sap, maar ook als voedingsmiddel.
Pleister
Als pleister nemen we een stukje koolblad van de ongeschonden buitenste bladeren van een verse kool. De savooikool heeft de beste werking voor dit doel. De bladeren dienen groen te zijn, vandaar dat de binnenste bladeren niet zijn aan te bevelen. Grote nerven worden weggesneden. Afhankelijk van de grootte van de te behandelen huidoppervlakte gebruikt men een of meerdere bladeren. Het blad dat gebruikt wordt, spoelt men even onder de kraan af met lauwwarm water zodat het schoon is. Het blad wordt even gewalst met een fles zodat het gekneusd en vlak is. Een houten deegrol is niet aan te bevelen omdat die te veel sap zou opnemen. Gaat het om een kleine oppervlakte zoals bij het behandelen van een zweer, een wond of een insectenbeet dat volstaat een klein stukje blad. Is de oppervlakte groter zoals bij het behandelen van huidproblemen of een iets grotere oppervlakte dan snijdt men stroken die over elkaar worden gelegd zoals leien op een dak. Op ronde vormen is het soms aan te bevelen om de stroken even licht op de warmen door ze even in stoom te houden zodat ze voldoende soepel zijn om te plooien. Soms kan een pleister vrij groot zijn zoals bij het behandelen van de schouder, de boven- of onderarm, de maagstreek, het longgebied enz. Een kleine pleister kan men met een doekje afdekken en vastkleven. Bij een grote pleister gebruikt men een verband. Een verband mag nooit de bloedtoevoer afsluiten.
Toepassingen
Er zijn talrijke toepassingen waarbij het koolblad kan gebruikt worden zoals bij zweren en wonden, bij acne, eczeem, kloven, ook tepelkloven bij zogende moeders, bij gordelroos (zona), bij neuralgieën omwille van de pijnstillende werking. Verder zijn er mogelijkheden bij het behandelen van allerlei huidaandoeningen, verzweringen aan de nagels of het nagelbed, reumatische aandoeningen, bij hoofdpijn, migraine, bronchitis, longaandoeningen, gezwollen klieren, kneuzingen, blauwe plekken, bloeduitstorting, aderontsteking enz. Bij een pleister staat de werking direct in verband met de huid, maar kent ook een reflectorische werking. Neurologisch gezien bestaat de huid uit huidsegmenten met een reflectorische werking naar de organen toe. Vandaar dat bepaalde ziektes van buiten uit naar binnen kunnen behandeld worden. Bij een wond zal men altijd eerst ontsmetten en zorgen dat de wond schoon is, anders gaat ze niet dicht. Wonden die met koolblad worden behandeld, laten geen litteken achter.
Koolsap
Een veel gebruikte toepassing is het drinken van een glas verdund vers geperst koolsap, spot goedkoop en zeer werkzaam. In tegenstelling tot het koolblad gebeurt de werking inwendig en neemt men de genezende inhoudsstoffen in zich op. Koolsap heeft een weefselversterkende werking op het maagslijmvlies. Sulfarofaan remt de werking van de Helicobacter pylori af, dit is de bacterie die verantwoordelijk is voor het ontstaan van een maagzweer. Bovendien zorgt het koolsap, dat o.a. allantoïne bevat, voor een beschermende werking van de maagwand. Vandaar dat koolsap vaak wordt aanbevolen bij maagwandontsteking, maagpijn en ontsteking aan de twaalfvingerige darm. Bij maagaandoeningen gebruikt men drie glazen per dag, telkens voor de maaltijd. Het sap wordt 30 tot 50% met bronwater verdund. Men kan dat afwisselen of eventueel vervangen door aardappelsap met een gelijkaardige werking.
Koolsap wordt gebruikt om de lever te ontgiften door de aanwezigheid van zwavelhoudende stoffen. Koolsap is aan te bevelen ter voorkoming of genezing van leveraandoeningen en pancreasontsteking. Koolsap heeft zijn diensten bewezen bij het behandelen van een te snelwerkende schildklier (hyperthereoïdie) omdat de mosterdglycosiden het mineraal jodium capteren zodat dit minder door de schildklier wordt opgenomen en waardoor het schildklierhormoon thyroxine minder wordt aangemaakt. Koolsap of kool in rauwe vorm als voedingsmiddel wordt eveneens aanbevolen in de biologische kankerbehandeling. De spectaculaire invloed van koolsoorten op het afnemen van de kans op een aantal vormen van kanker wijst erop dat deze groente een belangrijke bron is van actieve substanties. Kool bevat verschillende polyfenolen en glucosinolaten. Glucosinolaten bezit de eigenschap om twee stoffen vrij te maken, namelijk isothiocyanaten en indolen. Dit zijn stoffen met een groot kankerwerend vermogen. Ter voorkoming van kanker is het goed om regelmatig kool te eten, liefst in de vorm van rauwkost. In dit kort overzicht tonen we aan hoe belangrijk een eenvoudig voedingsmiddel kan zijn voor zowel uitwendig als inwendig gebruik.
Bent u op zoek naar een opleiding in de complementaire zorg, wilt u meer weten over voeding, kruiden, gezondheid of persoonlijkheid, surf dan even naar www.europeseacademie.be